Het Dunning-Kruger effect
Wanneer onwetendheid zelfverzekerdheid voortbrengt
Je hoort het dagelijks: mensen met weinig feitenkennis maar wel met een sterke mening over complexe onderwerpen.
Je komt het tegen in de media, in discussies (online), op het werk, of in de politiek, op verjaardagen. Kortom het is alom vertegenwoordigd.
Het Dunning-Kruger Effect Uitgelegd
Het Dunning-Kruger effect is een cognitieve bias, voor het eerst beschreven door psychologen David Dunning en Justin Kruger in 1999. Hun onderzoek toonde aan dat mensen met weinig kennis of vaardigheden op een bepaald gebied de neiging hebben om:
- Hun eigen bekwaamheid te overschatten
- Niet in staat te zijn om de superioriteit van anderen te herkennen
Het meest intrigerende aspect is dat juist degenen met de minste kennis vaak de sterkste overtuigingen hebben. Dit komt doordat ze niet alleen de kennis missen om goede beslissingen te nemen, maar ook de metacognitieve vaardigheid missen om hun eigen incompetentie te herkennen.
Conclusie
Het Dunning-Kruger effect is een wijdverspreid verschijnsel dat vaak onopgemerkt blijft. Het leidt ertoe dat mensen met weinig kennis toch zeer overtuigde meningen vormen en deze met grote zekerheid verspreiden. Dit wordt versterkt door de digitale tijd waarin toegang tot informatie niet gelijkstaat aan begrip.
Bewustwording en kritisch denken zijn essentiële hulpmiddelen om dit effect te herkennen en de impact ervan te verminderen. Door een open houding en het besef van onze eigen beperkingen kunnen we bijdragen aan een beter geïnformeerd en genuanceerder publiek debat.
Opmerking
Er zit een tweede kant aan het Dunning-Kruger effect, namelijk dat ervaren mensen zichzelf soms onderschatten, omdat ze zich juist bewust zijn van de complexiteit van een onderwerp.