Vooroordelen

Vooroordelen zijn (vaak negatieve) oordelen of meningen die mensen hebben over anderen, zonder dat ze die echt kennen of zonder dat ze voldoende informatie hebben. Ze zijn meestal gebaseerd op stereotypen, aannames of generalisaties.
Ze kunnen op zich zelf staan maar ook onderdeel uitmaken van Denkfouten en Drogredenen.

banner-img

Voorbeelden van Vooroordelen

Vooroordelen zijn vaak het gevolg van denkfouten. Denkfouten (of cognitieve biases) zijn systematische fouten in ons denken. Ze helpen ons snel oordelen vormen, maar leiden vaak tot onjuiste conclusies.

Voorbeelden van denkfouten die vooroordelen kunnen veroorzaken:

  • Bevestigingsvooroordeel (confirmation bias): je let alleen op informatie die jouw vooroordeel bevestigt.
  • Representativiteitsbias: je oordeelt iemand op basis van hoe sterk die persoon lijkt op een stereotype.
  • Halo-effect: als iemand één positief kenmerk heeft, denk je automatisch dat alles aan die persoon goed is (of omgekeerd: het horn-effect bij negatieve eigenschappen).

Een drogreden is een fout in een redenering: iets lijkt logisch, maar is het niet. Vooroordelen kunnen daarin een rol spelen, vooral bij persoonlijke aanvallen of generalisaties.

Voorbeelden van drogredenen waarin vooroordelen een rol spelen:

  • Ad hominem: je valt de persoon aan in plaats van zijn argument. "Wat weet jij nou van politiek, jij bent nog maar een student!"
  • Overhaaste generalisatie: je trekt een conclusie op basis van te weinig informatie. "Ik ken drie Fransen die onbeleefd waren, dus Fransen zijn onbeleefd."

Begrip Wat is het? Verband met Vooroordelen Voorbeeld
Vooroordeel Mening over iets of iemand zonder voldoende kennis of ervaring Hoofdonderwerp Ouderen snappen niks van technologie
Denkfout (bias) Systematische fout in het denken, vaak onbewust Vooroordelen ontstaan vaak uit denkfouten Je let alleen op jongeren die lui zijn (confirmation bias)
Drogreden Ongeldige of misleidende redernering in een argumentatie Vooroordelen kunnen een rol spelen in drogredenen Je kunt haar niet vertrouwen want ze komt uit X

kritisch denken denkfouten dunning-kruger

>