Literatuur
"Hoe moet ik nou weten wat de schrijver bedoelt? Dat moet je aan de schrijver zelf vragen!"
Maar juist dat is een van de bijzondere dingen aan literatuur: er is niet altijd maar één juiste betekenis.
In een boek, gedicht of verhaal kan een schrijver bewust ruimte laten voor verschillende interpretaties. Wat een tekst voor jou betekent, kan afhangen van je eigen ervaringen, gevoelens en inzichten. Iemand anders kan dezelfde tekst lezen en er iets heel anders in zien – en beide lezers kunnen gelijk hebben!
Dat maakt literatuur zo boeiend. Het is geen rekensom met één vast antwoord, maar een kunstvorm die de lezer uitnodigt om mee te denken. Zelfs als een auteur ooit heeft gezegd wat hij of zij bedoelde, blijft het openstaan voor nieuwe betekenissen.
Dus de volgende keer dat je een boek leest en twijfelt over de bedoeling, bedenk dan: misschien is jouw interpretatie net zo waardevol als die van de schrijver zelf!
Definitie
Er zijn meerdere benaderingen zoals: geschreven of mondelinge werken met een bepaalde artistieke of intellectuele waarde.
- Traditionele definitie – Literatuur omvat kunstzinnige teksten zoals romans, poëzie, toneelstukken en essays die bedoeld zijn om esthetische en emotionele impact te hebben.
- Brede definitie – Sommige onderzoekers beschouwen alle geschreven teksten als literatuur, inclusief non-fictie, journalistieke teksten en zelfs sociale media, zolang ze een culturele of intellectuele functie vervullen.
- Canonieke definitie – Literatuur verwijst vaak naar werken die als cultureel en historisch waardevol worden beschouwd, zoals die van Shakespeare, Tolstoj of Multatuli.
- Functionele definitie – Literatuur kan worden gezien als teksten die meerdere betekenislagen hebben en die een diepere interpretatie vereisen.
Het nut
Het nut van lezen is enorm en gaat veel verder dan alleen ontspanning.
1. Kennis en Informatie
Lezen is een van de beste manieren om nieuwe dingen te leren. Of het nu gaat om geschiedenis, wetenschap, psychologie of praktische vaardigheden, boeken bieden een schat aan kennis.
2. Mentale Stimulatie
Lezen houdt je brein actief en scherp. Onderzoek suggereert zelfs dat regelmatig lezen kan helpen om cognitieve achteruitgang op latere leeftijd te vertragen.
3. Woordenschat en Taalvaardigheid
Door veel te lezen, breid je je woordenschat uit en verbeter je je grammatica en schrijfstijl, wat helpt in communicatie, zowel mondeling als schriftelijk.
4. Empathie en Emotionele Intelligentie
Fictie in het bijzonder helpt je om je in anderen te verplaatsen en verschillende perspectieven te begrijpen, wat empathie en sociale vaardigheden versterkt.
5. Ontspanning en Stressvermindering
Lezen kan rustgevend werken en helpt stress te verminderen. Een goed boek kan je even laten ontsnappen aan de drukte van het dagelijks leven.
6. Creativiteit en Verbeeldingskracht
Door te lezen, prikkel je je fantasie. Vooral fictie en poëzie kunnen inspireren en je helpen om creatiever te denken.
7. Kritisch Denken en Analyse
Lezen, vooral diepgaande teksten, traint je analytisch vermogen. Je leert tussen de regels door te lezen, argumenten te begrijpen en kritisch te kijken naar informatie.
8. Concentratie en Focus
In een wereld vol afleidingen helpt lezen je om je aandacht langer vast te houden en je focus te verbeteren.
Kortom, lezen is niet alleen nuttig, maar ook verrijkend op allerlei manieren. Wat vind jij het belangrijkste voordeel van lezen?
Meest verkochte boeken
De meest verkochte/verspreide boeken ter wereld zijn vaak klassiekers, religieuze teksten en moderne bestsellers.
- Religieuze en Filosofische Werken
- De Bijbel – Het meest verspreide en vertaalde boek ter wereld.
- De Koran – Het heilige boek van de islam, gelezen door miljarden mensen.
- De werken van Confucius – Vooral in Aziatische culturen veel gelezen en invloedrijk.
- Klassieke en Moderne Romans
- Don Quichot – Miguel de Cervantes – Een van de meest gedrukte en gelezen romans ooit.
- A Tale of Two Cities – Charles Dickens – Een van de best verkochte Engelstalige romans.
- Oorlog en Vrede – Lev Tolstoj – Een episch meesterwerk uit de Russische literatuur.
- 1984 – George Orwell – Een klassieker over totalitarisme en controle.
- Moderne Bestsellers
- Harry Potter-serie – J.K. Rowling – Miljoenen mensen zijn opgegroeid met deze fantasyreeks.
- De Hobbit en In de Ban van de Ring – J.R.R. Tolkien – Tijdloze fantasyklassiekers.
- De Da Vinci Code – Dan Brown – Een wereldwijd fenomeen in de thrillerwereld.
- Het Dagboek van Anne Frank – Een van de meest vertaalde en gelezen dagboeken.
Als een dominee op de televisie beweert dat de bijbel het meest gelezen boek is, dan is dat een denkfout. Weliswaar is de bijbel het meest verspreide boek, maar dat wil niet zeggen dat het ook het meest gelezen boek is.
Aantal verkochte boeken
In Nederland werden in 2023 ongeveer 43 miljoen boeken verkocht, met een totale omzet van €652 miljoen, waarvan ongeveer 40% fictie (17,2 miljoen boeken).
Leesgedrag
In Nederland is het leesgedrag de afgelopen jaren aan verandering onderhevig geweest.
Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 60% van de Nederlanders maandelijks een boek leest, een percentage dat door de jaren heen stabiel is gebleven.
Op dagelijkse basis leest 27% van de Nederlanders in een boek, terwijl 28% dit wekelijks doet.
Het aantal niet-lezers is toegenomen, van 12% in 2018 naar 16% in 2023.
Nederlanders lezen gemiddeld zeven papieren boeken, vier e-books en één luisterboek per jaar, wat neerkomt op twaalf boeken in totaal.